Anarchistische boekenbeurs Amsterdam

Op zaterdag 2 september wordt ter ere van het 15-jarige bestaan van de anarchistische bibliotheek de anarchistische boekenbeurs georganiseerd in De Binnenpret. We spraken met Michel – een van de organisatoren – over de boekenbeurs en het anarchisme.

AA: Kun je iets vertellen over het ontstaan van de anarchistische boekenbeurs?
De boekenbeurs van 2 september wordt georganiseerd ter ere van het 15-jarige bestaan van de anarchistische bibliotheek. We wilden eigenlijk een groot feest organiseren maar uiteindelijk leek het ons passender om een anarchistische boekbeurs te houden, we zijn immers een bibliotheek met boeken, geen muziekpodium of platenzaak. 

AA: Organiseren jullie die boekenbeurs jaarlijks of is het een eenmalig iets?
Door de jaren heen hebben wij veel anarchistische boekenbeurzen in het buitenland bezocht om bijvoorbeeld nieuwe uitgaven aan te schaffen voor onze bibliotheek maar het is lang geleden dat er een in Amsterdam is georganiseerd. Het is dus zeker geen jaarlijks terugkerend evenement. Maar wat niet is kan nog komen, we zien eerst wel hoe deze editie gaat. 

AA: Wie organiseert de anarchistische boekenbeurs?
De boekenbeurs wordt georganiseerd door de Anarchistische Groep Amsterdam en Paperjam. Paperjam is een collectief dat een aantal kopieermachines goedkoop heeft gekocht en daarmee een gigantische hoeveelheid anarchistische brochures, zines, pamfletten, posters en flyers heeft gedrukt).

AA: Wat is het verschil tussen jullie boekenbeurs en een normale boekenbeurs?
Het grootste verschil is natuurlijk het aanbod van de boeken en brochures. Die gaan allemaal over anarchistische theorie, filosofie, geschiedenis en allerlei onderwerpen die dichtbij het anarchisme staan. Denk daarbij ook aan feminisme, antifascisme, antiracisme, ecologie, antikapitalisme en dierenbevrijding. Boeken die je niet snel tegenkomt in een reguliere boekenwinkel of boekenbeurs.
Een tweede verschil zal de opzet van de beurs zijn. In ons geval is die 100% non-profit. De boekenbeurs wordt georganiseerd door vrijwilligers, er wordt geen entree gevraagd en de standhouders hoeven geen huur te betalen voor hun plekje. Ik vermoed dat dit bij de meeste andere boekenbeurzen iets anders zal zijn.

AA: Wat en wie willen jullie bereiken met de beurs?
Ons hoofddoel is om op deze dag een laagdrempelig moment te creëren om mensen kennis te laten maken met anarchistische ideeën. Iedereen kan in alle rust langs de duizenden boeken struinen en misschien zelfs iets vinden wat ze aanspreekt. 
Naast een boekenbeurs is het evenement ook een bijeenkomst van anarchisten uit heel Nederland en België. Sommigen zijn al jaren goed bevriend, voor anderen kan het een mooi moment zijn om nieuwe vriendschappen te sluiten of nieuwe plannen te smeden.
Voor de anarchistische uitgeverijen is het interessant om vertalers, schrijvers, drukkers, distributeurs, ontwerpers en eigenaren van boekwinkels te ontmoeten.

AA: Hoe groot is de anarchistische beweging in Amsterdam?
Dat is een lastige vraag. Er zijn waarschijnlijk wel 1000 mensen in Amsterdam die zichzelf anarchist noemen of sympathiseren met het anarchisme. De groep die echt actief bezig is met hun anarchistische idealen is een stuk kleiner. Ik schat dat het er niet meer dan 100 zijn. Dat zijn voornamelijk mensen die actief zijn in de milieubeweging, kraakbeweging en voedselsoevereiniteit; en ook hackers, antiracisten, mensen die vrijwillig koken in een veganistische volkskeuken, mensen die acties organiseren voor mensen zonder papieren en leegstaande kantoorpanden kraken etc.

AA: Waarom is een anarchistische beweging belangrijk?
Uit de geschiedenis is gebleken dat het meestal anarchisten zijn die voor het eerst de macht ontmaskerden. In Rusland bijvoorbeeld waren de anarchisten de eersten die waarschuwden voor het gevaar van een communistische staat. De anarchist Kropotkin waarschuwde in 1890 zelfs al voor de vernietiging van de aarde door de industriële revolutie. Maar het waren ook anarchisten die voor het eerst publiekelijk in woord en geschrift over vrouwenrechten, abortus, homorechten, dierenrechten, de 8-urige werkdag spraken. En zo zijn er nog tientallen historische voorbeelden. 
Als we kijken naar het heden, zijn het wederom anarchisten die voorop lopen als het gaat om privacy rechten, opensource software en computers hacken. Veganisme is ook zo’n voorbeeld. Tegenwoordig kun je overal veganistisch eten maar 15 jaar geleden was dat in Amsterdam alleen mogelijk in enkele gekraakte volkskeukens. 
In de strijd van mensen zonder papieren, de zogenaamde “illegalen”, heeft de anarchistische beweging ook altijd aan het front gestaan. Het was de anarchistische beweging die 20 jaar geleden al riep “geen mens is illegaal”. Het is wat mij betreft dus erg duidelijk waarom de anarchistische beweging belangrijk is. Ik hoop dat we door de boekenbeurs meer mensen zullen interesseren en enthousiasmeren.

AA: Wat doet de anarchistische beweging nog meer dan een boekenbeurs organiseren?
We doen een hele hoop dingen. Neem bijvoorbeeld de grote klimaatactie (Code Rood) in het Westelijk Havengebied een tijdje geleden. Daar waren veel anarchisten bij betrokken. Er waren ook anarchisten uit Amsterdam aanwezig in Hamburg, actief rond de protesten tegen de G20. Maar dat zijn slechts enkele opvallende highlights. De meeste anarchisten zijn actief in lokale sociale bewegingen of in een sociaal centrum om daar te helpen met het organiseren van discussies, bijeenkomsten, benefiet- en info avonden.  

AA: Ik neem aan dat er ook anarchistische bewegingen zijn buiten Amsterdam. Zijn jullie daarmee in contact? Is er ook een landelijke of wereldwijde beweging? 
Wij zijn zeker in contact met anarchisten uit andere delen van Nederland. Er zijn anarchistische groepen in Utrecht, Nijmegen en Den Haag maar er zijn ook enkele honderden anarchistische individuen verspreid over de rest van het land. Sommigen kennen we al lang en goed maar gelukkig ontmoeten we ook nog steeds nieuwe mensen. 
De internationale contacten zijn ook vrij goed. Het helpt natuurlijk wel dat we al 15 jaar de anarchistische bibliotheek runnen. Daar komen mensen uit alle delen van de wereld naar toe. Niet alleen om de boekencollectie te bekijken maar ook om te vertellen over en te luisteren naar wat er speelt. Als ik zelf naar het buitenland ga, kijk ik eerst of er een anarchistische groep in de buurt is. Zo ja, dan ga ik zeker langs. Ik word altijd heel hartelijk ontvangen en er is meer dan genoeg gespreksstof. Natuurlijk wisselen we ook altijd boeken, tijdschriften en contacten uit.

AA: Ik kan me voorstellen dat lezers nog meer willen weten over de anarchistische beweging en jullie motieven. Waar kunnen mensen terecht als ze meer informatie willen over de boekenmarkt of de beweging? 
De mensen die in Amsterdam of omgeving wonen kunnen elke zaterdagmiddag tussen 14:00 en 18:00 uur terecht in de Anarchistische Bibliotheek (adres Eerste Schinkelstraat 14-16). Daar kun je gratis boeken lenen en je verder verdiepen in anarchistische theorie, geschiedenis en dergelijke. 
Online is er ook een hoop info te vinden.

Anarchistische Groep Amsterdam www.agamsterdam.org
Ook boekwinkel Fort van Sjakoo (Amsterdam) is een aanrader. Zij hebben een zeer groot assortiment anarchisme en gerelateerde onderwerpen. www.sjakoo.nl
Dan is er de Vrije Bond, dat is een landelijke anarchistische organisatie waar je heel gemakkelijk lid van kan worden. Ze organiseren regelmatig activiteiten. www.vrijebond.org
Er is ook nog een Nederlandstalige online anarchistische bibliotheek: www.anarchisme.nl
En dan natuurlijk nog de website van de anarchistische boekenbeurs boekenbeurs.agamsterdam.org

Locatie:
De Binnenpret
1e Schinkelstraat 14-16 , Amsterdam