Use the buttons to browse through the AA articles archive or to find out more about the newspaper and distribution.
3/1/2017 / Issue #010 / Text: AA + Martijn de Jonge

Amsterdam RAW! 1977-1982

Een foto boek van Martijn de Jonge over de turbulente tijd door opkomst kraakbeweging, verpaupering en punk.

In 1976 kwam ik in Amsterdam wonen op de Zilverberg, ik volgde maatschappelijk werk aan de Sociale Academie. Vanaf 1977 werd ik meegesleurd in de eerste punkgolf met legendarische concerten van Blondie, Stranglers en The Clash. Obscure punkblaadjes plaatste mijn foto’s, de start van een gevarieerde fotografie loopbaan. Nadat ook de eerste Nederlandse punkgolf een feit was met festivals en kleine lokale doorbraken kwam het kraken in zicht. Vele verpauperde buurten werden tijdelijk opgeknapt door woningzoekende studenten en jongeren. Zelf nog steeds wonend op de Zilverberg ging ik vaak mee met groepsgenoten om als fotograaf leegstand te fotograferen. Vandaar was de stap naar groter actiewerk snel gemaakt. Aanvankelijk voor bladen uit de sociale sector, later ook voor dagbladen als het Parool en al snel voor kraakblad Bluf! Daar werkte ik samen met Wijnand Duyvedak die als hoofdredacteur werkte. In 1982 werd de muziek-fotografie minder leuk: steeds meer regels en beperkingen kwamen in zwang terwijl het nieuwe- en frisse van Punk en New Wave er wel af was. Tegelijkertijd raakte de Kraakbeweging verdeeld en haakten veel mensen af na de rellen rond de Lucky Luijk. Daarbij brandde een tram af en werden arrestanten rücksichtloos in arrestantenbussen gemept om in de cel te belanden. Mensen stopten met massale acties en gingen in kleinere groepjes aan de gang, de tijd van grote panden kraken was voorbij.
In die periode van 5 jaar heb ik veel mee gemaakt en gefotografeerd: een weekendje Bijlmerbajes, op bezoek bij de Hells Angels, vele rellen en vele concerten van grote en kleine groepen. 

Het was een tijd zonder internet of sociale media: je mening spoot je op de muur of kalkte je op een spandoek. Een oude melkkar op de foto vormt zo een historisch moment, evenals een houten schutting met daarop dreigend: Wie hier nog eenmaal een fiets jat sla ik helemaal verrot! Een feitelijke dreigkreet zonder waarde want wie jat er nu een fiets terwijl er iemand toekijkt? ’t Is meer een uiting van onmacht en die was van vele muren, affiches en kraakpanden te lezen. Het was begin jaren tachtig, met veel werklozen, bezuinigingen en een regering van VVD en CDA geen pretje, zeker niet met Wiegel en Van Agt aan het stuur.
Opvallend is hoe verpauperd de stad er bij lag. Afgezien van enkele jaren zestig mega-projecten als Maupoleum en Wibaustraat waren er hele blokken dichtgetimmerd, de Jordaan was vervallen. Rond de Nieuwmarkt waren jarenland gapende gaten na de sloop voor de metro-aanleg, de oude haven liep leeg.  Gezien de woningnood was het niet vreemd dat bouwvallen en lege kantoren open gebroken werden en nog jaren bewoond werden. Hele generaties hebben in Indische buurt, Staatsliedenbuurt of Oostelijk Havengebied gewoond in een kraakpand.   

Een boek met ruim 160 foto’s. Prijs 30 euro (+ verzendkosten). Bestellen via mrjonge@xs4all.nl
Meer info: www.martijndejonge.nl